Bài viết này các bạn hãy cùng HD Audio đi tìm hiểu về bản chất của dây tín hiệu analog, loại dây chuyên được dùng trong hệ thống âm thanh nhé.
Dây dẫn tín hiệu là gì?
Dây dẫn tín hiệu Analog tên quốc tế là Analog Interconnects. Dây dẫn trong hệ thống âm thanh gồm có dây tín hiệu từ nguồn phát đến bộ khuếch đại thường có dây RCA hoặc dây Balanced, dây từ khuếch đại đến loa gọi là dây loa.
Dây dẫn tín hiệu là thành phần cực kỳ quan trọng trong hệ thống âm thanh, việc lựa chọn dây dẫn hợp lý với thiết kế của Ampli và loa sẽ khai thác tối đa hiệu quả âm thanh trên hệ thống đó. Tuy nhiên việc lựa chọn dây dẫn đòi hỏi người chơi phải trang bị riêng cho mình những kiến thức cơ bản để tránh đầu tư quá nhiều tiền mà vẫn không mang lại hiệu quả tốt.
Dây dẫn trong hệ thống âm thanh là thiết bị để truyền tín hiệu từ điểm A sang B. Vậy bạn có thắc mắc tại sao trên thế giới vẫn có những hãng sản xuất ra những sợi dây dẫn trị giá hàng tỷ đồng nhưng có hãng chỉ vài trăm đến vài triệu đồng hay không?
Hãy hình dung tín hiệu âm thanh sẽ đi từ điểm nọ đến điểm kia như khi ta đi xe máy vậy nếu mặt đường và hành trình không bị kẹt xe hay không bị té xe thì mọi việc suôn sẻ những nếu gặp trở ngại thì thời gian sẽ bị chậm đi. Tín hiệu âm thanh cũng vậy nếu các chất liệu dẫn nó không bị sạn, không bị nhiều tạp chất ngăn cản thì tín hiệu sẽ đi từ A đến B trong thời gian tốt nhất đây chính là mấu chốt của vấn đề tại sao có những sợi đây truyền tín hiệu âm thanh rất trung thực mà lại có sợi truyền bị nhiễu hoặc bị méo tiếng.
Những yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng âm thanh
Chất dẫn điện chính là nguyên nhân cản trở quá trình vận chuyển của tín hiệu, thường dây dẫn tín hiệu được làm từ đồng hoặc bạc hoặc đồng sau đó mạ bạc, về lý thuyết chất liệu đồng nguyên chất thường được các hãng sản xuất dây tín hiệu công bố thành phần đồng 99,9% có những hãng để nâng cao chú ý đến việc họ áp dụng công nghệ tinh chế đồng đến gần như tinh khiết sẽ có những thông số chính xác hơn đến 99,99997% có nghĩa là dây dẫn này hoàn toàn là đồng nguyên chất chỉ 0,003% là có thể có tạp chất. Tạp chất này có thể là sắt, lưu huỳnh, nhôm, thạch tín hoặc nhiều khi 0,003 là thành phần mạ cadimi. Nhiều người cho rằng mức độ nguyên chất của đồng càng cao thì âm thanh càng hay, càng chính xác, một số dây được sản xuất theo công nghệ OFC còn gọi là đồng không bị oxy hóa, đây là loại đồng được loại bỏ các phân tử oxy, thực ra là giảm bớt lượng oxy có trong thành phần của đồng chứ loại hoàn toàn là điều không thể.
Dây đồng là đại diện cho chất âm ấm áp và ngọt ngào tuy nhiên nó bị giới hạn bởi các tần số cao và siêu cao. Chất liệu bạc cũng hay được sử dụng trong dây dẫn tín hiệu âm thanh, chất bạc cũng có nhiều ưu điểm như nó truyền dẫn được tín hiệu âm thanh có tần số cao, một số hãng sản xuất dây dẫn tín hiệu analog họ sử dụng đồng OCC ở lõi để giải trung âm và giải trầm truyền dẫn tốt còn lớp bên ngoài họ sẽ mạ một lớp bạc để truyền được tần số cao giúp tiếng Treb ở giải cao được mịn hơn.
Hình dáng, độ dài và vật chất cấu tạo của dây dẫn ảnh hưởng trực tiếp đến tín hiệu âm thanh, sử dụng vật liệu dẫn điện tốt sẽ tăng cừơng khả năng tín hiệu trung thực của âm thanh. Một số dây dẫn còn được sản xuất bằng palladium có mức dẫn điện còn cao hơn cả đồng và bạc. Trở kháng của dây dẫn là mức cản trở của vật liệu, mức trở thường được tính bằng ohm hay mili ohm trong dây dẫn, trở càng thấp thì chất lượng truyền tải càng tốt hơn. Trong khâu đổ khuôn vật liệu để thành sợi dài của dây dẫn, khí oxy sẽ được hạn chế và ngăn cách để tránh bị tình trạng các tinh thể lọt vào trong lõi của kim loại. Với các sợi dây dẫn cao cấp thì công đoạn này thường được hãng sản xuất đặc biệt chú trọng. Tinh thể lọt vào trong lõi kim loại sẽ ảnh hưởng xấu đến việc dẫn tín hiệu âm thanh chúng là nguyên nhân gây ra trở kháng mạnh. Dây OCC là loại dây được cho là có mức trở kháng thấp nhất.
Điện dung: Đây là khái niệm biểu thị cho mức chứa điện tích của dây dẫn. Điện dung là một yếu tố có ảnh hưởng rất lớn đến dây tín hiệu, đặc biệt là khi cần phải chạy dây tín hiệu dài hoặc là khi thiết bị nguồn có trở kháng đầu ra cao. Điện dung của dây tín hiệu được đo bằng số picofarads/foot (1foot = 0,3048m), ký hiệu là C.
Điện cảm: là khái niệm chỉ mức cảm ứng điện từ mà dây dẫn tạo ra khi có dòng điện đi qua nó, mức điện từ càng lớn sẽ càng làm tín hiệu âm thanh mạnh lên và thường thì lớn quá sẽ làm âm thanh giảm chất lượng. Điện cảm được ký hiệu bằng ký tự L và có giá trị tính là Henry. Trong lĩnh vực âm thanh giá trị tính thường là microHenri (µH or uH).
Chất cách điện: Chất cách điện không chỉ đơn giản để chống rò rỉ hoặc nhiễm điện mà nó là lớp điện môi, tín hiệu chạy trong dây dẫn và liên tục dội vào lớp cách điện, do vậy vật liệu để làm chất cách điện cho dây dẫn tín hiệu âm thanh phải là loại có mức hấp thụ không quá cao. Teflon là một lựa chọn cực kỳ hiệu quả cho việc lựa chọn vật liệu cách điện giá thành của nó cũng khá cao. Polyethylene foam là loại được gọi là phổ thông nhất.
Độ dày của lõi dây: Các nghiên cứu khoa học cho thấy tín hiệu tần số thấp mất nhiều thời gian để truyền tải qua dây dẫn có đường kính lớn, nó tạo ra hiện tượng kéo dài thời gian (time smearing). Vấn đề này đã được một số hãng như Nordost áp dụng trong dây loa, dây tín hiệu theo cấu trúc mỏng, các sợi dây nhỏ nằm cách xa nhau . Nhiều nhà suản xuất thiết kế dây dẫn có cấu tạo rông hoặc khác lạ so với thông thường để khắc phục lỗi trên.
Lớp bọc cách nhiễu: Lớp này có tác dụng ngăn được sự ảnh hưởng của từ trường xâm nhiễm vào đường điện truyền trong dây. Lớp bọc cách nhiễu này có nhiều dạng, có thể là lưới đồng, nhôm hoặc thậm chí là một lớp lưới đồng mạ bạc phủ bên ngoài, sau đó teới lớp nhựa PVC hoặc Teflon rồi mới đến lõi dây.
--------------
Xem thêm: Chất lượng âm thanh khi truyền dẫn qua Bluetooth có bị giảm đi hay không?